مقاله ای درباره ی تشعیر

هنر تشعیر

اصطلاحی در تذهیب و نقاشی ایرانی . تشعیر در لغت به معانی «موی بر آوردن بچه در شکم » و نیز «موی را داخل مَوزه کردن » و «آستر کردن موزه به موی » آمده است (شاد؛ نفیسی ، ذیل واژه ) و در اصطلاح ، نقوشی از یک یا دو رنگ است که در حاشیه و سرفصلهای برخی کتب و در و دیوار و پرده ها و فضاهای موجود در مجلس سازیها و پرده های نقاشی ایرانی کشیده می شود و در جلدسازی و قلمدان سازی و قلم زنی بر روی فلز و نیز خطاطی دیده شده است . تشعیر از شَعْر (مو) گرفته شده است و به نقوش بسیار ریز از گیاه و پرنده و درخت اطلاق می شود.

 

نمونه ای از تشعیر در جلد درونی احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار (988ق) با نقش دفاع سیمرغ از آشیانه اش در برابر اژدها منبع: محمد حسن سمسار، کاخ گلستان

 

در واقع تشعیر نوعی تزئین نسخ خطی است که در حاشیه ی نسخ یا مرقعات ،معمولا با یک یا دو و حتی با سه رنگ طلا انجام می گیرد،از آنجا که طراحی تشعیر، که در اصل طراحی حیوانات و منظره و اقسام آن است ، اغلب با طلا و به وسیلة قلم موهای بسیار ظریف انجام می گرفته است ، ظرافت خطوط را به مو تشبیه کرده اند.

 

تشعیر به همراه تذهیب ، برای تزئین حواشی بزرگتر در کتب خطی ، شاید تحت تأثیر نقاشی چینی ، از دوران تیموریان در ایران مرسوم گردید.

طرح تشعیر

طرح مینیاطور

مطلب درباره ی سیاه قلم

گرافیتی به  نوعی نشانه گذاری هدفمند  توسط انسان روی سطوح مختلف اطلاق می شود,چه  در محیط های شخصی وچه در اماکن عمومی .این پدیده  به شکل اثری هنری , امضا یا نوشته ای خاص ظاهر می شود.وقتی این عمل بر خلاف رضایت صاحب ملک یا مسئول نگهداری آن محل یا سطح انجام گیرد جنبه   وندالیسم یا “اوباشگری ” پیدا می کند.تاریخ ظهور این پدیده دست کم به یونان باستان و امپراطوری روم بازمی گردد.واژه گرافیتی هم معنا با واژه گرافیتو یا همان چیزی است که در ادبیات تاریخ هنر به آثاری که به روش خراش دادن روی سطوح پدید آمده اند اطلاق شده است.لغت اسگرافیتو در هنر به معنی تکنیکی است که در آن با خراش دادن لایه بالاییز رنگ باعث آشکار شدن لایه زیرین و پدید آمدن نقش مورد نظر می شوند.همه این واژه های انگلیسی از لغت ایتالیایی گرافیاتو -وجه وصفی  گرافیار به معنی خراشیدن-مشتق شده اند. دیوار نگاران در گذشته و قبل از اختراع ماژیک ها و اسپری های رنگ نقوش مورد نظرشان را  با استفاده از خراش روی سطوح مختلف ایجاد می کرند .این لغت در ریشه به واژه یونانی گرافین به معنی نوشتن می رسد.اما آنچه هنوز معلوم نیست  مبدا زمانی است که واژه گرافیتی در باره این نشانه ها به کار گرفته شد.

از نظر تاریخی , گرافیتی به ان نوشته ها و نشان ها یا نقوشی گفته می شود که روی دیواره  های اماکن باستانی یا خرابه ها نقش بسته اند مثل آثار موجود در دخمه های(کاتاکامب های ) رمی  و یا آثار موجود در  پامپی این واژه در گذر زمان به اثاری اطلاق شد که به شکلی شخصی  و بدون اجازه روی دیوار ها وسطوح موجود در اماکن عمومی و به خصوص بر دیوار پیاده رو ها  کشیده می شد.باید توجه داشت که به  نوشته های قانونی یا رسمی روی در و دیوار گرافیتی گفته نمی شد.اولین نمونه مدرن گرافیتی را در شهر  افه سوس در یونان باستان (ترکیه امروزی )مشاهده شده است و بر اساس آنچه در اطلاعات توریستی شهر نوشته شده است  نوشته ای تبلیغاتی برای  یک خانه فحشا بوده است. این اثر  که در کناره یک پیاده روی زیبای مفروش با موزاییک و سنگ  خلق شده است یک چاپ دستی  شبیه به قلب , یک جای پا و یک عدد است. این نشان در حقیقت نشان می دهد که فرد بیننده باید چند قدم بر دارد تا به جایی برسد که معشوق ایستاده است و عددی که قیمت مورد نیاز را نیز قید کرده است.

طرح سیاه قلم

نقاشی با آبرنگ

نقاشی با پاستل

مقاله درباره ی کار با ویترایی

 

 
ویترای یا هنر نقاشی بر روی شیشه




تزئین ظروف شیشه ای با رنگ و نقاشی هنری است که قرن ها در میان ملل مختلف محبوبیت داشته است و آثار متعدد و متنوعی از این هنر را می توان در موزه های نقاط مختلف جهان یافت. گذشته از ظروف شیشه ای شکیل با نقاشی های حرفه ای و یا کنده کاری های پیچیده و ظریف که از گذشته های دور تا حال توسط هنرمندان چیره دست در این رشته آفریده شده گاه ایجاد طرح ها و حتی خطوط ساده رنگی نیز می توانند ظروف شیشه ای بسیار ساده را به ظروفی زیبا و چشمگیر تبدیل کنند.
آراستن بطری ها، لیوان ها و ظروف شیشه ای و همچنین آینه های کوچک و بزرگ با نقاشی های ساده کاری بسیار ساده است که با یادگیری چند تکنیک ساده می توانید ظرف چند ساعت در منزل انجام دهید. برای نقاشی روی شیشه که آن را ویترای نیز می نامیم، نیاز به وسایل متعدد و خاص نیست بلکه با مقداری رنگ مخصوص ویترای یا کار بر روی شیشه و وسایل متداولی مانند قلم مو و اسفنج می توانید ظروف شیشه ای بسیار معمولی و حتی کم ارزش مثل بطری ها و شیشه های محتوی سس، مربا و آبلیمو را به ظروف زینتی و منحصر به فردی تبدیل کنید. برای انتخاب ظرف مناسب در ابتدا ظروف کم قیمتی را جست وجو کنید که از شکل خاص و ویژه ای برخوردارند. برای یافتن چنین ظرفی این بار که برای خرید مایحتاج منزل به سوپرمارکت می روید، به شکل ظاهری ظرف انواع مربا، ترشی، سس، آبلیمو، سرکه، روغن و خلاصه هر آنچه در لیست خرید شما وجود دارد، توجه کنید و ظروفی را که برای آراستن با رنگ و نقاشی مناسب ترند انتخاب نمایید. پس از خالی کردن ظرف آن را خوب بشویید. برای پاک کردن سطح شیشه از هرگونه چربی می توانید با یک قطعه پنبه آغشته به تربانتین آن را تمیز کنید. اگر برچسب روی شیشه به راحتی جدا نمی شود، آن را با آب داغ خیس کنید و پس از برداشتن کاغذ برای پاک کردن باقی مانده اثر چسب از روی شیشه از یک پنبه آغشته به آستون استفاده کنید.
برای نقاشی بر روی شیشه رنگ های مخصوص شیشه در بازار موجود است. این رنگ ها را می توان به سه گروه تقسیم کرد. گروه اول رنگ های محلول در آب هستند. این رنگ ها نیازی به حرارت دیدن در کوره ندارند. این رنگ ها به ویژه برای نقاشی بر روی وسایلی مانند آینه که نیاز به شست وشو ندارند، مناسب تر هستند. رنگ های محلول در آب همچنین برای بچه ها ایده آل هستند. با این رنگ ها کودکان شما می توانند بدون نگرانی از این رنگ ها برای نقاشی روی وسایل شیشه ای استفاده کنند.
گروه دوم رنگ های مخصوص شیشه هستند که باید در کوره حرارت ببینند. این رنگ ها باید حدود ۳۰ دقیقه در دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد پخته شوند و پس از پخت ثابت شده و قابل شست وشو خواهند بود.
رنگ های گروه سوم رنگ های محلول در تینر هستند که اغلب شفاف بوده و بدون حرارت دیدن در کوره نیز می توان ظروف رنگ آمیزی شده با آنها را با دقت و احتیاط شست.
علاوه بر رنگ از خمیر ویترای نیز می توان برای ایجاد طرح های خطی برجسته و یا خطوط مرزی طرح های رنگی استفاده کرد. این خمیرها امروزه به صورت آماده در تیوب هایی با سر باریک و مناسب برای رسم خطوط باریک از فروشگاه های عرضه کننده لوازم هنری قابل تهیه هستند. اما می توانید این خمیر را با پودر مل و چسب چوب نیز تهیه کنید و آن را با قیف هایی که از سلفون درست می کنید، مورد استفاده قرار دهید.
روش های متنوعی برای رنگ آمیزی شیشه وجود دارد. برای انتقال طرح بر روی شیشه می توانید به آسانی آن را زیر شیشه قرار دهید و در صورتی که قابل دسترسی باشد با چند قطعه چسب در جای خود ثابت کنید. اگر ظرف شما فرمی مانند یک بطری دارد و نمی توانید طرح را در داخل آن بچسبانید، کافی است آن را لوله کرده و در بطری قرار دهید. سپس داخل بطری را با لپه، عدس و یا موادی از این قبیل پر کنید تا طرحی بی حرکت و چسبیده به شیشه باقی بماند.
برای رنگ کردن طرح ها علاوه بر استفاده از قلم مو از یک قطعه اسفنج نیز می توانید بهره بگیرید. اسفنج را به کمی رنگ آغشته کنید و با ضربات ملایم رنگ را روی شیشه بزنید تا پوشش کافی را ایجاد کند. یکی دیگر از تکنیک هایی که برای اجرای طرح های رنگی روی شیشه استفاده می شود، تکنیک استنسیل است. برای این منظور استنسیل طرح مورد نظر را با کاغذ درست کنید و آن را روی شیشه بچسبانید. سپس با یک قطعه اسفنج آغشته به رنگ قسمت های خالی آن را رنگ کنید. برای تزئین انواع ظروف شیشه ای از چسباندن انواع سنگ های زینتی، نگین ها و همچون مهره های شیشه ای تخت نیز بهره می گیرند.

نقاشی با ویترایی